Aptomat chống giật

  Aptomat chống giật còn có các tên gọi khác là CB chống giật, CB chống dòng rò, Cầu dao tự động chống dòng rò... Cũng tương tự như Aptomat thường, Aptomat chống giật có các loại sau:

 -RCCB ( Residual Current Circuit Breaker ) : Aptomat chống giật dạng tép ( Modul lắp trên ray ).

-RCBO ( Residual Circuit Breaker with Overcurrent protection ) : Aptomat chống giật dạng tép có bảo vệ quá tải.

 -ELCB ( Earth Leakage Circuit Breaker ) : Aptomat chống giật dạng khối có bảo vệ quá tải.

Aptomat chống giật có chức năng ngắt điện khi có dòng điện rò ra vỏ thiết bị xuống đất hay khi người bị điện giật do tiếp xúc dây pha. Ngoài ra Aptomat chống giật ELCB, RCBO còn có chức năng bảo vệ quá tải tương tự như aptomat thường. Riêng  RCCB chỉ có chức năng chống dòng rò, cần phải kết hợp với MCB (Miniature Circuit Bkeaker)  để bảo vệ quá tải. RCCB + MCB = RCBO.

          Phương thức hoạt động của Aptomat chống giật:

- Aptomat chống giật 1 pha : nó so sánh dòng điện chạy qua 2 dây nóng và nguội, nếu hai dòng điện này lệch nhau quá một ngưỡng giá trị ấn định ( dòng chênh lệch là dòng điện rò ), thì nó sẽ ngắt điện. Nhà sản xuất thường thiết kế các ngưỡng rò 15mA, 30mA, 100mA, 300mA, 500mA.

- Aptomat chống giật 3 pha : nó so sánh dòng điện chạy qua 3 dây pha và dây trung tính, nếu tổng dòng điện này khác nhau quá một ngưỡng  ấn định thì nó ngắt để bảo vệ.

Sơ đồ nguyên lý của RCCB 1 pha:

-Dòng tải : là dòng điện đi từ dây pha, qua phụ tải và trở về dây trung tính. Dòng đi và về tại điểm kiểm tra RCD ( Residual Current Device ) bằng nhau, không có giá trị chênh lệch.

-Dòng rò : là dòng điện đi từ dây pha đi ra vỏ thiết bị ( do thiết bị hỏng lớp cách điện ) hoặc đi qua cơ thể người ( trường hợp bị điện giật do tiếp xúc với dây pha) rồi xuống đất, không  về dây trung tính. Dòng điện rò này tao ra giá trị chênh lệch tại điểm kiểm tra  RCD,  nếu giá trị đạt đến ngưỡng ấn định, RCD sẽ tác động làm Aptomat ngắt điện.

Đặc điểm nhận dạng :

Aptomat chống giật có hình dáng giống  Aptomat thường nhưng kích thước bằng hoặc to hơn 1 chút.

Ngoài nút gạt ON-OFF, aptomat chống giật còn có thêm 1 nút TEST ( test monthly ) bên cạnh để kiểm tra xem Aptomat có làm việc tốt không.

Trên mặt aptomat chống giật có ghi các thông số : điện áp, dòng tải, thời gian tác động và dòng rò bảo vệ. Thông thường có các ngưỡng dòng rò 15mA, 30mA, 100mA,  300mA, 500mA.

Với hệ thống điện dân dụng, thường chọn ngưỡng dòng rò 30mA. Ngưỡng cao hơn sẽ không có tác dụng bảo vệ người.

 Các lưu ý khi sử dụng:

-Không dùng ở nơi ẩm ướt, lắp aptomat chống giật cho bình nước nóng thì nên đặt ở ngoài nhà tắm hoăc vị trí cao.

- Phải test trước khi dùng, Test ít nhất 1 lần / tháng để kiểm tra thiết bị có còn hoạt động tốt không ?

-Khi lắp Aptomat chống giật, phía trên Aptomat ( theo chiều chữ ) là nguồn điện cấp vào, phía dưới là nguồn điện ra tải.

-Khi đã lắp hoàn chỉnh, bật Aptomat sang vị trí ON, nhấn thử vào nút TEST, nếu Aptomat ngắt xuống OFF là thiết bị đã OK, sẵn sàng bảo vệ hệ thống.

-Cùng một loại Aptomat chống rò, các thương hiệu khác nhau sẽ có giá tiền khác nhau. Thương hiệu lớn, giá tiền cao nhưng độ tin cậy và độ bền cũng sẽ cao hơn.

-Cùng một thương hiệu thì Aptomat chống rò có thông số dòng tải lớn hơn sẽ có giá tiền cao hơn. Đối với RCBO và ELCB, do có thêm chức năng bảo vệ quá tải nên cần lựa chọn cho phù hợp với thông số tải yêu cầu, để nâng cao hiệu quả bảo vệ, đồng thời tránh được lãng phí.